موارد تجویز درمان به روش آی وی اف
دکتر زنان برای آی وی اف – در صورت وجود مشکلاتی در زنان مانند مشکل تخمک‌گذاری، پایین بودن کیفیت تخمک، انسداد لوله‌های رحم و آندومتریوز معمولاً روش ivf می‌تواند شانس بارداری موفق را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. همچنین در مواردی که مشکل تعداد و تحرک کم اسپرم مرد وجود دارد یا در صورت استفاده از تخمک اهدایی، ivf روشی مناسب برای کمک به باردار شدن است.
اگر پزشک با انجام آزمایش‌های بررسی ناباروری، قادر به تشخیص مشکل ناباروری نباشد و دلیل ناباروری فرد نامشخص باشد یا سایر روش‌های درمان ناباروی مؤثر نبوده باشد، پزشک معمولاً از روش ivf برای افزایش شانس باروری استفاده می‌کند.
مراحل انجام آی وی اف
انجام یک دوره ivf حدود چهار تا شش هفته طول می‌کشد. مراحل انجام ivf معمولاً به ترتیب زیر است:
تحریک تخمدان: هشت تا ۱۴ روز قبل از شروع عادت ماهانه، داروی گنادوتروپین مصرف می‌کنید که نوعی داروی باروری است و با تحریک تخمدان‌ها باعث تشکیل چندین تخمک بالغ و آمادۀ باروری می‌شود. همچنین ممکن است یک هورمون مصنوعی مثل لوپرولاید یا سترورلیکس برای شما تجویز می‌شود که مانع از آزادسازی پیش از موعد تخمک می‌شود.
رشد فولیکول: در زمان مصرف این داروها معمولاً لازم است که برای بررسی وضعیت رشد فولیکول‌ها به پزشک مراجعه کنید. پزشک معمولاً با آزمایش خون یا سونوگرافی، وضعیت رشد فولیکول‌ها را بررسی می‌کند. پزشک در صورت مؤثر بودن دارو‌های تحریک تخمدان مرحلۀ بعد را آغاز خواهد کرد.
تزریق برای بلوغ تخمک‌ها: هنگامی که فولیکول‌ها به اندازۀ کافی رشد کردند و آماده شدند، پزشک با تجویز یک داروی تزریقی باعث می‌شود که تخمک‌ها به بلوغ کامل برسند تا قابلیت بارور شدن پیدا کنند. حدود ۳۶ ساعت پس از تزریق این دارو، تخمک‌ها آمادۀ استخراج است.
عمل تخمک‌گیری یا پانکچر
در این مرحله که در بیمارستان یا کلینیک انجام می‌شود، پزشک با استفاده از سونوگرافی واژینال، تخمدان‌ها را بررسی و فولیکول‌ها را شناسایی می‌کند. سپس با وارد کردن سوزن باریکی از طریق واژن، تخمک‌ها را از درون فولیکول‌ها خارج می‌کند. معمولاً هشت تا ۱۵ تخمک استخراج می‌شود. این عمل ممکن است تحت بیهوشی خفیف با استفاده از مسکن یا آرام‌بخش انجام شود و معمولاً دردی احساس نمی‌شود. بین یک تا دو ساعت بعد از انجام عمل پانکچر می‌توان از بیمارستان خارج شد. بعد از عمل ممکن است فرد چند روز دچار گرفتگی ماهیچه‌ها و لکه‌بینی شود، اما اغلب این علائم طی یک یا دو روز بهبود پیدا می‌کنند. همزمان با تخمک‌گیری از زن، معمولاً نمونۀ اسپرم مرد نیز جمع‌آوری می‌شود.
لقاح
متخصص رویان‌شناسی در این مرحله، تخمک‌ها و اسپرم‌های جمع‌آوری‌شده را بررسی می‌کند و سپس در آزمایشگاه آنها را در مجاورت هم قرار می‌دهد تا لقاح انجام شود. ممکن است برای افزایش شانس موفقیت، پزشک از روش میکرواینجکشن برای لقاح استفاده کند. در این روش یک اسپرم به طور مستقیم به درون هر تخمک بالغ تزریق می‌شود.
رشد رویان‌ها
حدود سه روز پس از استخراج تخمک‌ها، برخی از تخمک‌هایی که با موفقیت بارور شده‌اند تبدیل به رویان‌هایی با شش تا ۱۰ سلول می‌شوند. در روز پنجم، برخی از این رویان‌ها تبدیل به بلاستوسیست‌هایی با حفره‌ای پر از مایع و بافت‌هایی می‌شوند که در حال تغییر یافتن به جفت و جنین است. متخصص رویان‌شناسی در این مرحله، رویان یا رویان‌هایی را برای انتقال به رحم انتخاب می‌کند که شانس زنده ماندن آنها بیشتر است. اگر تعداد رویان‌های سالم بیش از حد مورد نیاز باشد، می‌توان آنها را منجمد کرد و برای انجام روش ivf در آینده به کار برد.
عمل انتقال
حدود پنج روز بعد از عمل تخمک‌گیری، برای عمل انتقال رویان لازم است به بیمارستان بروید. پزشک در این مرحله، با توجه به سن شما، بین یک تا پنج رویان را به وسیلۀ یک لولۀ باریک یا همان کاتتر از دهانۀ رحم به داخل رحم منتقل می‌کند. ممکن است در این حالت دچار گرفتگی ماهیچه‌ها شوید، اما نیازی به بی‌حسی نخواهید داشت. بعد از انتقال رویان لازم است مدتی استراحت کنید و می‌توانید بعد از چند ساعت به منزل بروید.
در صورت موفقیت‌آمیز بودن مراحل فوق، رویان در دیوارۀ رحم لانه‌گزینی می‌کند و با رشد آن، جنین تشکیل می‌شود. به خاطر داشته باشید که در صورت کاشت بیش از یک رویان، احتمال باردار شدن بیشتر می‌شود، اما احتمال بارداری چندقلو نیز افزایش می‌یابد. دو هفته پس از کاشت رویان‌ها در رحم، می‌توانید با استفاده از تست بارداری خانگی یا آزمایش خون از باردار بودن خود مطمئن شوید.