فیبروم رحم
فیبروم رحم یک نوع شایع تومور غیرسرطانی است که می تواند در داخل و روی رحم شما رشد کند. همه فیبروم ها علامت دار نمیشوند، اما زمانی که علائم ایجاد کنند، علائم می تواند شامل خونریزی شدید قاعدگی، کمردرد، تکرر ادرار و درد در حین رابطه جنسی باشد. فیبروم های کوچک اغلب نیازی به درمان ندارند، اما فیبروم های بزرگتر را می توان با دارو یا جراحی درمان کرد.بهترین دکتر زنان برای جراحی فیبروم رحم برای تعیین نوبت با مطب دکتر فاطمه محرابی تماس بگیرید
فیبروم رحم چیست؟
فیبروم رحم (که لیومیوم نیز نامیده می شود) از رشد ماهیچه و بافت همبند دیواره رحم تشکیل شده است. این توده ها معمولا سرطانی نیستند (خوش خیم اند) .
رحم یک اندام گلابی شکل وارونه در لگن است. اندازه طبیعی رحم به اندازه یک لیمو است.و جایی است که کودک در طول بارداری رشد و نمو می کند.
اندازه فیبروم چقدر است؟
فیبروم ها می توانند به صورت یک گره (ندول) منفرد یا به صورت خوشه ای رشد کنند. خوشه های فیبروم می توانند از اندازه 1 میلی متر تا بیش از 20 سانتی متر (8 اینچ) قطر یا حتی بزرگتر متغیر باشند. برای مقایسه، اندازه آنها می تواند به اندازه یک هندوانه باشد!!! این توده ها می توانند در داخل دیواره رحم، داخل حفره اصلی اندام یا حتی در سطح بیرونی ایجاد شوند. فیبروم ها می توانند از نظر اندازه، تعداد و مکان در داخل و روی رحم شما. متفاوت باشند.
شیوع فیبروم
فیبروم ها در واقع یک نوع اختلال بسیار رایج در لگن هستند. تقریباً 40 تا 80 درصد زنان فیبروم دارند. با این حال، بسیاری از زنان هیچ علامتی را از فیبروم خود تجربه نمی کنند، بنابراین متوجه نمی شوند که فیبروم دارند. این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که شما فیبروم های کوچکی دارید که بدون علامت نامیده می شوند زیرا باعث نمی شوند چیز غیرعادی احساس کنید.
چه کسانی در معرض خطر فیبروم رحم هستند؟
چندین عامل خطر وجود دارد که می تواند در احتمال ایجاد فیبروم نقش داشته باشد. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- چاقی و وزن بالا (اگر وزن شخص بیش از 20 درصد وزن سالم باشد، چاق در نظر گرفته می شود).
- سابقه خانوادگی فیبروم
- عدم سابقه بارداری
- قاعدگی در سنین پایین
- یائسگی در سنین بالا
فیبروم ها در کجا رشد می کنند؟
مکان‌های مختلفی در داخل و خارج رحم وجود دارد که فیبروم‌ها می‌توانند رشد کنند. محل و اندازه فیبروم ها برای درمان مهم است. جایی که فیبروم‌ها در حال رشد هستند، بزرگی آنها و تعداد آنها تعیین می‌کند که کدام نوع درمان برای شما بهتر عمل می‌کند یا اینکه آیا درمان ضروری است یا خیر.
نام‌های مختلفی برای فیبروم ها بر اساس مکان‌هایی که فیبروم قرار دارد، در نظر گرفته شده است. این نام‌ها نه تنها محل قرار گرفتن فیبروم، بلکه نحوه اتصال آن را نیز توضیح می‌دهند. مکان های خاصی که فیبروم رحمی می‌تواند ایجاد شود، عبارتند از:
- فیبروم های زیر مخاطی: در این حالت، فیبروم ها در داخل فضای رحم (حفره) جایی که کودک در دوران بارداری قرار میگیرد، رشد می کنند.
- فیبروم های داخل دیواره: این فیبروم ها در دیواره خود رحم فرو می روند. کناره های رحم را مانند دیوارهای خانه تصور کنید. فیبروم ها در داخل این دیواره عضلانی در حال رشد هستند.
- فیبروم های ساب سروزال(subserosal): این فیبروم ها در قسمت بیرونی رحم قرار دارند و به دیواره بیرونی رحم متصل هستند.
- فیبروم های پایه دار(Pedunculated): نادرترین نوع فیبروم ها هستند. این فیبروم ها نیز در قسمت بیرونی رحم قرار دارند. با این حال، فیبروم های ساقه دار با یک ساقه نازک به رحم متصل می شوند. آنها اغلب به عنوان قارچ مانند توصیف می شوند زیرا دارای ساقه و سپس قسمت بالایی بسیار گسترده تر هستند.(درست به شکل قارچ)
فیبروم ها چه شکلی هستند؟
فیبروم ها معمولاً توده های گردی هستند که می توانند مانند گره های بافت ماهیچه صاف به نظر برسند. در برخی موارد، آنها با یک ساقه نازک متصل هستند که ظاهری شبیه قارچ به آنها میدهد.
علت فیبروم رحم چیست؟
علل فیبروم شناخته شده نیست. بیشتر فیبروم ها در زنان در سنین باروری اتفاق می افتد و معمولاً در زنان جوانی که هنوز اولین قاعدگی خود را تجربه نکرده‌اند، دیده نمیشوند.
علائم فیبروم رحم چیست؟
اکثر فیبروم ها هیچ علامتی ایجاد نمی کنند و نیازی به درمان دیگری به جز معاینه منظم توسط پزشک ندارند. اینها معمولاً فیبروم های کوچک هستند و بدون علامتند.
فیبروم های بزرگتر می توانند باعث شوند که شما علائم مختلفی را تجربه کنید، از جمله:
- خونریزی بیش از حد یا قاعدگی دردناک
- خونریزی بین دوره ای
- احساس پری در پایین شکم/نفخ.
- تکرر ادرار (این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که فیبروم به مثانه شما فشار بیاورد).
- درد هنگام رابطه جنسی
- درد کمر.
- یبوست.
- ترشحات مزمن واژن.
- ناتوانی در ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه.
- افزایش اتساع شکم (بزرگ شدن)، که باعث می شود شکم شما باردار به نظر برسد.
علائم فیبروم های رحمی معمولاً پس از یائسگی تثبیت می شوند یا از بین می روند زیرا سطح هورمون ها در بدن شما کاهش می یابد.
درد فیبروم رحمی چگونه است؟
در صورت داشتن فیبروم ممکن است احساسات مختلفی را تجربه کنید. اگر فیبروم های کوچکی دارید، ممکن است اصلاً هیچ احساسی نداشته باشید و حتی متوجه وجود آنها نشوید. با این حال، برای فیبروم‌های بزرگتر، ممکن است ناراحتی‌ها و حتی دردهای مرتبط با این بیماری را تجربه کنید. فیبروم‌ها می‌توانند باعث احساس کمردرد، دردهای شدید قاعدگی، درد شدید در شکم و حتی درد در هنگام رابطه جنسی شوند.
آیا فیبروم ها در طول زمان تغییر می کنند؟
فیبروم ها در واقع می توانند با گذشت زمان کوچک شده یا رشد کنند. آنها می توانند به طور ناگهانی یا پیوسته در مدت زمان طولانی تغییر اندازه دهند. این ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، اما در بیشتر موارد این تغییر در اندازه فیبروم با میزان هورمون‌ها در بدن شما مرتبط است. هنگامی که سطوح هورمونی در بدن شما بالاست، فیبروم ها می توانند بزرگتر شوند. این امر می تواند در زمان های خاصی از زندگی شما اتفاق بیفتد، مانند دوران بارداری.
بدن شما در طول بارداری سطوح بالایی از هورمون ها را برای حمایت از رشد جنین ترشح می کند. این افزایش هورمون ها باعث رشد فیبروم نیز می شود. اگر می دانید قبل از بارداری فیبروم دارید، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد تحت نظر باشید تا ببینید فیبروم چگونه در طول بارداری رشد می کند.
فیبروم ها همچنین می توانند زمانی که سطح هورمون شما کاهش می یابد، کوچک شوند. این امر پس از یائسگی رایج است. هنگامی که یک زن یائسه می شود، میزان هورمون ها در بدن او بسیار کمتر می شود که می تواند باعث کوچک شدن فیبروم ها شود. اغلب، علائم شما می تواند پس از یائسگی نیز بهبود یابد.
درمان
برنامه درمانی شما به چند عامل بستگی دارد، از جمله:
- تعداد فیبروم ها
- اندازه فیبروم ها
- جایی که فیبروم قرار دارد.
- علائمی که فیبروم ایجاد کرده.
- تمایل شما برای بارداری
- تمایل شما به حفظ رحم
بهترین گزینه درمانی برای شما به برنامه بارداری آینده شما نیز بستگی دارد. اگر می خواهید در آینده بچه دار شوید، برخی از گزینه های درمانی ممکن است گزینه مناسبی برای شما نباشد. هنگام بحث در مورد گزینه های درمانی، با پزشک خود در مورد افکار خود در مورد باداری و برنامه های خود برای آینده صحبت کنید.
گزینه های درمانی برای فیبروم رحم می تواند شامل موارد زیر باشد:
۱- داروها
- داروهای مسکن بدون نسخه (OTC): این داروها را می توان برای مدیریت ناراحتی ها و دردهای ناشی از فیبروم استفاده کرد. داروهای OTC شامل استامینوفن و ایبوپروفن است.
- مکمل‌های آهن: اگر به دلیل خونریزی بیش از حد دچار کم‌خونی هستید، ممکن است پزشکتان مصرف مکمل آهن را نیز به شما پیشنهاد دهد.
- پیشگیری از بارداری: کنترل بارداری همچنین می تواند برای کمک به علائم فیبروم – به ویژه خونریزی شدید درهنگام قاعدگی و بین دوره ها و دردهای قاعدگی – استفاده شود. می توان از کنترل بارداری برای کمک به کنترل خونریزی شدید قاعدگی استفاده کرد. گزینه های مختلفی برای کنترل بارداری وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید، از جمله قرص های ضد بارداری خوراکی، پیشگیری از بارداری داخل واژینال، تزریقات و دستگاه های داخل رحمی (IUD).
- آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH): این داروها را می توان از طریق اسپری بینی یا تزریقی مصرف کرد و با کوچک کردن فیبروم های شما عمل می کند. گاهی اوقات از آنها برای کوچک کردن فیبروم قبل از جراحی استفاده می شود و برداشتن فیبروم را آسان تر می کند. با این حال، این داروها موقتی هستند و در صورت قطع مصرف آنها، فیبروم ها دوباره رشد می کنند.
- درمان‌های خوراکی: الاگولیکس(Elagolix) یک درمان خوراکی جدید است که برای کنترل خونریزی شدید رحمی در زنان یائسه با فیبروم‌های رحمی علامت‌دار تجویز می‌شود. تا 24 ماه قابل استفاده است. برای مزایا و معایب این درمان با پزشک خود صحبت کنید. یکی دیگر از درمان‌های خوراکی، ترانکسامیک اسید، که برای درمان خونریزی‌های شدید قاعدگی در زنان مبتلا به فیبروم‌های رحمی توصیه می‌شود. پزشک، شما را در طول این درمان تحت نظر خواهد داشت.
مهم است که با پزشک خود در مورد هر دارویی که مصرف می کنید صحبت کنید. همیشه قبل از شروع یک داروی جدید با پزشک مشورت کنید تا در مورد عوارض احتمالی صحبت کند.
۲- جراحی فیبروم
هنگام صحبت در مورد انواع مختلف جراحی برای برداشتن فیبروم باید عوامل مختلفی را در نظر گرفت. نه تنها اندازه، محل و تعداد فیبروم‌ها می‌تواند بر نوع جراحی تأثیر بگذارد، بلکه خواسته‌های شما برای بارداری‌های آینده نیز می‌تواند عامل مهمی در تدوین برنامه درمانی باشد. برخی از گزینه‌های جراحی رحم را حفظ می‌کنند و به شما امکان می‌دهند در آینده باردار شوید، در حالی که گزینه‌های دیگر می‌توانند باعث آسیب یا برداشتن رحم شوند.
میومکتومی روشی است که به پزشک اجازه می دهد تا فیبروم ها را بدون آسیب رساندن به رحم بردارد. انواع مختلفی از میومکتومی وجود دارد. نوع روشی که ممکن است برای شما بهترین کار را داشته باشد به محل قرارگیری فیبروم های شما، بزرگی آنها و تعداد فیبروم ها بستگی دارد.
برخی از انواع روش میومکتومی برای برداشتن فیبروم شامل موارد زیر است:
- هیستروسکوپی
- لاپاروسکوپی
- لاپاراتومی
- هیسترکتومی، که در آن رحم برداشته می‌شود.
- آمبولیزاسیون فیبروم رحم
آیا می توان از فیبروم پیشگیری کرد؟
به طور کلی، شما نمی توانید از فیبروم جلوگیری کنید. شما می توانید با شیوه زندگی سالم، حفظ وزن طبیعی بدن و انجام معاینات منظم لگن، خطر ایجاد آن را کاهش دهید. اگر فیبروم های کوچک دارید، به طور منظم توسط پزشکتان تحت نظر باشید.